Điều trị mộng được phân làm 4 nhóm :
– Điều trị nội khoa
– Điều trị bằng hóa chất
– Điều trị bằng các tác nhân vật lý
– Điều trị bằng phẫu thuật và các phương pháp phối hợp khác
Điều trị nội khoa bằng thuốc để cố gắng ngăn cản sự tiến triển của mộng hay ngăn chặn việc hình thành sẹo xơ dính sau phẫu thuật. Tuy nhiên không có phương pháp điều trị nội khoa nào được chứng minh là đáp ứng đầy đủ và có kết quả lâu dài.
Việc điều trị mộng viêm hoặc mộng mỡ người ta cũng có thể nhỏ Indomethacin 1% và thấy có hiệu quả hơn với Dexamethason 1%.
Một số kỹ thuật mà ngày nay người ta không dùng nữa như:
– Ăn mòn với Carbolic acid.
– Điện phân.
– Điện đông.
– Shock điện.
– Tia Roentgen.
– Áp lạnh.
Điều trị mộng thịt với nguồn năng lượng laser gần đây rất hiệu quả nhưng chưa được thông dụng và việc đánh giá kết quả cũng cần phải có một thời gian dài. Kỹ thuật Laser có 3 phương pháp:
- Quang đông bằng Laser Argon: tạo ra nhiệt làm cho mạch máu ở đầu, thân mộng, các mô sợi dưới kết mạc rút lại và cuối cùng tẩy trắng làm phẳng mô cùng với việc đẩy lùi các tổn thương tại chỗ.
- Quang đông bằng Laser Yag: với mức năng lượng 0,6-0,8mJ và ảnh hưởng của nhiệt cao hơn là Laser Argon, điều này chưa được báo cáo.
- Excimer Laser: kỹ thuật này liên quan tới việc cắt một phần giác mạc, nơi bề mặt giác mạc bị thâm nhiễm không đều bằng Laser Excimer.Sự cắt đi đầu mộng bằng phẫu thuật cuối cùng tái tạo lại bề mặt của nhãn cầu, bằng cách khâu lại kết mạc. Laser Excimer làm cho bề mặt của giác mạc vùng rìa phẳng, trong suốt.
– Ngoài ra, người ta còn dùng phương pháp xạ trị bằng tia Beta:
4. Điều trị bằng phẫu thuật và các phương pháp phối hợp khác
– Phẫu thuật cắt mộng đơn thuần
Cắt gọt đầu mộng và vùng rìa hay vùng chu biên giác mạc, lấy đi cả thân mộng và mô sợi mạch dưới kết mạc để hở củng mạc hoặc khâu lại kết mạc. Phương pháp đơn giản này thường dùng cho mộng độ I ở giai đoạn không tiến triển.
– Phẫu thuật can thiệp vào cơ chế rào chắn ở vùng rìa ngừa tái phát
Kỹ thuật này dùng cho cả mộng thịt nguyên phát và tái phát độ II và độ III khi mộng thịt xâm lấn vào vùng trung tâm thị giác. Kỹ thuật này tạo ra một cơ chế rào cản sinh học tại vùng rìa để ngăn chặn sự tái phát của mộng. Rào cản này có thể được tạo ra bằng cách ghép niêm mạc ở vùng rìa, ghép mô giác mạc ở vùng chu biên hoặc dùng các chất ức chế tăng sinh nguyên bào sợi với những thuốc chống ung thư hay chất phóng xạ áp vào củng mạc sau khi đã cắt bỏ mộng. Một số phương pháp thuộc nhóm này là:
+ Ghép kết mạc tự thân
+ Ghép giác mạc phiến vùng chu biên.
+ Ghép giác – củng mạc: phối hợp với thuốc chống ung thư như Trihylene Thio-phosphoramide, Mitomycin-C hoặc điều tri bằng xạ trị với Buthenium 106 hoặc Strongtium 90.
+ Ghép giác mạc khô trên củng mạc
+ Ghép tế bào mầm vùng rìa từ nuôi cấy sinh học đơn dòng.
– Phẫu thuật mộng thịt khi mộng xâm lấn vào trung tâm giác mạc
Chỉ định cho mộng thịt độ III làm giảm thị lực và đục giác mạc khi mộng xâm lấn vào vùng trung tâm thị giác. Mục đích của phẫu thuật là trả lại sự trong suốt, đều đặn của vùng trung tâm giác mạc. Có một số phương pháp điều trị:
+ Ghép giác mạc phiến trung tâm hoặc toàn bộ.
+ Ghép giác mạc phiến đơn thuần hay có Laser bổ sung.
+ Gọt giác mạc bằng Laser Excimer.
+ Ghép giác mạc xuyên.
– Phương pháp tái tạo lại kết mạc
Nhóm này bao gồm phẫu thuật ghép niêm mạc và phẫu thuật tạo hình kết mạc để che phủ phần củng mạc để hở sau khi đã lấy bỏ mộng thịt. Có một số phương pháp:
+ Ghép kết mạc tự thân.
+ Phẫu thuật tạo hình lại kết mạc bằng cách bóc tách và kéo căng kết mạc. Di chuyển kết mạc xuống dưới hoặc lên trên và khâu lại.
+ Ghép màng ối.
+ Ghép niêm mạc môi.
+ Chuyển dịch đầu mộng: vùi xuống dưới kết mạc cùng đồ dưới hoặc vùi xuống dưới kết mạc cùng đồ trên. Hoặc tách đôi đầu mộng vùi 1/2 xuống cùng đồ dưới, 1/2 xuống cùng đồ trên. Hoặc gấp đầu mộng ngược trở lại bên dưới thân mộng.
– Những phương pháp điều trị phối hợp
Với một số thuốc chống ung thư như:
+ Ghép kết mạc tự thân phối hợp với Mitomycin-C, Thiotepar
+ Laser Excimer kết hợp với Mitomycin-C
